Archive for the News Category

Czy potrafisz sobie wyobrazić język, który nie rozróżnia czasu przeszłego i przyszłego? W języku hopi, używanym przez rdzenną ludność Hopi w Arizonie, czas nie jest traktowany jako coś liniowego, lecz jako cykl. Nie ma w nim czasu przyszłego i przeszłego w takim sensie, jak w większości języków indoeuropejskich. Zamiast tego postrzegają rzeczywistość w kategoriach „manifestowanego” i „niemanifestowanego”. Co to oznacza dla użytkowników hopi? W praktyce oznacza to, że zdania, które w języku angielskim lub polskim byłyby wyraźnie osadzone w czasie, w hopi mogą mieć niejednoznaczne znaczenie. Na przykład w języku polskim powiemy: „Jutro pójdę na targ”, co jednoznacznie sugeruje przyszłość. Tymczasem w hopi konstrukcja byłaby bardziej opisowa, np.: „Idę na targ”, a przyszłość wynikałaby z kontekstu, ewentualnie ze słówka wskazującego czas, ale nie z samego czasownika. Jak to wpływa na percepcję świata? Brak wyraźnego podziału na przeszłość i przyszłość ma również wpływ na kulturę Hopi, którzy postrzegają świat jako bardziej cykliczny

Język Pirahã, używany przez niewielką grupę rdzennych mieszkańców Brazylii żyjących nad rzeką Maici w stanie Amazonas, jest jednym z najbardziej niezwykłych języków na świecie. Liczba jego użytkowników szacowana jest na zaledwie kilkaset osób, a ich kultura i język od wieków pozostają niemal całkowicie odizolowane od wpływów zewnętrznych. Ta izolacja sprawiła, że język ten zachował wiele unikalnych cech, które zaskakują lingwistów i antropologów na całym świecie. Kwestia liczebników Jednym z najbardziej zdumiewających aspektów języka Pirahã jest brak liczebników, a nawet słowa oznaczającego „jeden”. Zamiast tego jego użytkownicy posługują się opisowymi określeniami, takimi jak „trochę” lub „dużo”, co skutkuje tym, że nie operują oni pojęciem precyzyjnych liczb. W praktyce oznacza to, że w kulturze Pirahã nie istnieje matematyka, jaką znamy, ani też koncepcja liczenia w naszym rozumieniu. Brak liczebników w języku wyraźnie wpływa na ich zdolność do śledzenia ilości przedmiotów. Eksperymenty przeprowadzone przez lingwistów wykazały, że gdy Pirahã pokazano kilka przedmiotów, takich

Grudzień: jak inne kultury nazywają ten miesiąc Gdy zima oplata świat swoim lodowym uściskiem, pojawia się ozdobiony świątecznymi światełkami i radosnym nastrojem grudzień. Ale czy zastanawialiście się kiedyś nad pochodzeniem nazwy tego miesiąca w różnych krajach? Poznajmy razem fascynujące opowieści tłumaczące nazwę dwunastego miesiąca. Angielska nazwa „December” ma swoje korzenie w łacinie, pochodzi od słowa „decem”, oznaczającego dziesięć. W oryginalnym rzymskim kalendarzu, który rozpoczynał się w marcu, grudzień był rzeczywiście dziesiątym miesiącem. Kalendarz uległ później zmianom, z dodaniem stycznia i lutego, ale nazwy miesięcy pozostały niezmienione. W staroangielskim grudzień nazywano „Ƿintir-mōnaþ”, co oznacza „miesiąc zimowy”. Ta nazwa doskonale oddaje istotę pory roku, podkreślając zimniejsze, ciemniejsze dni i zimowe przesilenie. W różnych kulturach na całym świecie grudzień przybiera unikalne nazwy odzwierciedlające lokalne tradycje, klimaty i święta. W fińskim to „joulukuu”, dosłownie tłumaczące się na „miesiąc świąt Bożego Narodzenia”. Podobnie, hiszpańskie „diciembre” odbija echo słowa „diez” (dziesięć). W tradycji żydowskiej grudzień koresponduje